Oto koltuğu nasıl olmalı

Son derece önemli olan bu konuda bir seminer yapılacağını duyunca çok sevindim. Ülkemizde birçok insan tarafından önemsiz sayılan bu konu irdelenmeli, doğru kanunlarla desteklenmeli, insanların bilinç kazandırılmalı ve imkan sağlanmalı.

Anneysen.com'un daveti ile BeSafe markasının oto koltuğu konusundaki bilgilendirmesini dinledik. Öncelikle belirtmek isterim ki marka genel anlamda kendi koltuklarını övmeden bize "Doğru oto koltuğu nasıl olur?" sorusunun cevabını veren bir seminer düzenledi ve benim edindiğim izlenimler doğrultusunda da şunu anladım ki piyasanın çok üstünde üretimleri var. Seminere ait anında paylaşımlarımı sosyal medyada #bebegiminkoruyucumelegi etiketinden takip edebilirsiniz. Gelelim esas konumuza:

İlk defa 1933 yılında üretilen oto koltuğunda amaç çocukların dışarıyı daha rahat görmesiydi araç koltuğunu yükseltmesiydi. Gerçek anlamda güvenlik sağlayan oto koltuğu ise ilk defa İngiltere' de üretildi. Ülkemizde ise kullanımı daha eskiye dayansa da oto koltuğu zorunluluğu 1 Haziran 2010 tarihinde çıkan yasa ile gerçekleştirildi.

Teknik kısımlara ve madde madde yazacağım bilgilere gelmeden benim aklımda kalanlar şunlar.

• Oto koltuğu kişisel bir üründür ikinci el kullanılmamalıdır.
• Arka orta kaza esnasında gelen darbeyi absorbe ettiği için isofix ile bağlandığında en güvenli konumdur.
• BeSafe oto koltukları önden konum değiştirme özelliğine sahip değildir. Çünkü şoförün arkaya uzanarak değil aracı kenara çekerek oto koltuğu konumu düzenlemesi gerekir. BeSafe oto koltuklarında konum değiştirme yan tuşlarla yapılır. Bu konuda şikayet almasına rağmen güvenliği ön planda tutan BeSafe oto koltuklarındaki bu özelliği değiştirmemiştir.
• Ucuz oto koltukları hiç kullanmamaktan daha tehlikelidir. Koruyucu özelliğinin az olması yanmaz malzeme kullanılmaması hasarı arttırabilir.
• BeSafe yan darbe rotasyonu olan tek oto koltuğudur. Yan darbe rotasyonu demek araç darbe aldığı zaman oto koltuğunun sağa sola esnemesi demektir.

Oto koltuğu nasıl olmalı

Emniyet kemeri bulundurulması zorunlu olan araçlarda ağırlıklarına uygun oto güvenlik koltukları kullanılması yasal bir zorunluluktur! Uluslararası standartlara göre yaş, boy, kilo ve aracın cinsi gibi birçok faktöre bağlı olarak 3 grupta sınıflandırılmaktadır.

1. Grup 0 (0-12 kg, 0-1 yaş)
2. Grup 1 (9-18 kg, 8 ay-4 yaş)
3. Grup 2-3 (15-36 kg, 4-12 yaş)

Oto koltuğu genel standartlar

Öncelikle dikkat edilmesi gereken konu güvenliktir.

• En güvenli oto koltuğu 0-4 yaş arası ISOfix sistemine sahip arka yönelimli koltuklar olmalı. İç malzemesi kaza anında meydana gelen sarsıntıların şiddetini azaltan strafor (EPS Köpük) olmalıdır. (Sünger bulunan oto koltukları koruma sağlamayacağı için kaza anında çarpma, daha şiddetli hissedilmektedir.)
• Trafik kazalarının %20’sinin yan taraftan olduğu düşünüldüğünde,yan koruma sistemleri bulunmalıdır.Yan korumaların yandan bakıldığında, yüzünün dörtte üçünü kapatması gerekmektedir
• Hammadde olarak basınca karşı esneyebilen, sert bir plastik olan “polipropilen” kullanılmaktadır. Bu malzeme darbelere karşı dayanıklıdır, kolay çatlama ve kırılma yapmaz.
• Döşeme ve kemer takımlarında dokuma ve vinil kullanılmalıdır. Bu malzeme yetişkinlerin kullandığı emniyet kemerlerine benzer şekilde güçlü olmalıdır.
• Kumaşı yanıcılık testlerinde geçmiş olmalı ve yıkanabilir özelliği bulunmalıdır.Yıkama sadece sabun ve su ile olabilmelidir. 
• Standartlarını gösteren etiketler olmalı.Avrupa standartları ECE R44 ve çarpışma testleri,
• İç malzemesi terletmeyecek ve hava sirkülasyonu sağlayacak malzemeden yapılmalı.
• Beş noktadan emniyet kemeri mutlaka olmalı. (Grup 0 ve Grup 1 için..)
• Ekstra boyun korumalığı olmasına dikkat edilmelidir.
• Tek hareketle oturma ve uzanma konumu ayarı bulunması gereklidir.
• Mutlaka aracınızın sabit emniyet kemerleri veya ISOfix sistemiyle araca bağlanmalı.
• Omuz askıları omuz seviyesinin altında ve/veya çok da üstünde olmamalı.
• Çocuğun başı koltuk seviyesinin üzerine çıkmamalı.
• Mutlaka içinde türkçe kullanma kılavuzu bulunmalıdır.

Avrupa Birliği Çocuk Oto Koltuğu Yeni Yönetmeliğine göre;

1. Yan ve boyun/baş boyun darbelere karşı sıkı koruma sağlamaktadır.
2. Sıkı ve ağır çarpışma testlerinden başarıyla geçmesini sağlamakta,
3. Çocukların, ilk 15 ay boyunca arka-yönelimli çocuk oto koltuğunda seyahat etmesini sağlamaktadır.
4. ISOfix bağlantı sayesinde minimum bağlantı riski sağlamakta,
5. ISOfix bağlantısına sahip olan tüm araçlara monte edilebilmekte,
6. Çocukların kilosundan ziyade, boy ve yaşa göre, çocuk oto koltukları üretilmesini sağlamaktadır.

Dünya’dan Oto Koltuğu İle İlgili İstatistikler

• Koltuk kullanımını zorunlu kılan ülkelerde çocuk ölümleri; Zorunlu ülkeler %3 olmayan ülkelerde %46
• Araç kazalarında hayatını kaybeden ya da yaralanan her 100 kişiden 15’i çocuk
• Yaralanan ya da hayatını kaybedenlerin % 30’u 0-14 yaş arası çocuklardan oluşmaktadır.
• Koltuk kullanımı ve bilgi düzeyi; Bilgisi olmayıp ve kullanmayan %28, bilen fakat kullanmayan %51,5 bilen ve kullanan %20,5’tir.

Türkiye’den Oto Koltuğu İstatistikleri

• Başlatma yaşı: 0 ile 3 yaş arasında.
• Bırakma yaşı: 8 ay ile 7 yaş arasında.
• Bilgilendirilme: %42’si kendim araştırdım, %34’ü başkasından gördüm, %18’i medya veya reklam, %3’ü doktor tavsiyesi, %3’ü diğer olarak sınıflamıştır. 
• Koltuk temini: %16,5’i bir yakınından, %83’ü kendisi satın alarak, %1’i diğer şekilde temin etmektedir.
• Kullanım yeri; Arka koltukta %95, ön koltukta %2’dir.
• Kullanım şekli: Öne-yönelimli diyenler %74, arka-yönelimli diyenler %11, 1 yaşına kadar arkaya arka-yönelimli diyenler ise %15’dir
• Çocuk büyüdükçe: Değiştirmeyenler %68, Değiştirenler %32
• Çocuk oto koltuğu ve emniyet kemeri kullanım ilişkisi: Her zaman %85, bazen %11, hiçbir zaman %5 (Çocuk oto koltuğunun bulunduğu arabayı: Kullananların %76 babadır.) Ailelerin eğitim ve ekonomik düzeyi arttıkça oto koltuğu kullanma ve bilme oranları artmakta.
• Oto koltuğu kullanımı için yaptırım: Emniyet genel müdürlüğünden gelen trafik uzmanı Mehmet Bey' in yaptığı açıklamaya göre ülkemizde oto koltuğu kullanımı zorunlu fakat kullanılmadığı takdirde uygulanan herhangi bir ceza yok.

Sonuç

• Koltuk kullanmama veya kullanımında yapılan hatalar trafik kazalarında yaralanma ve ölümlere yol açmakta.
• Koltuk kullanımı, bir yaşam tarzı,bir güvenlik ürünüdür.
• Kullanımı yasal zorunluluktur.
• En güvenli yer her zaman arka koltuktur.
• 12 yaşına kadar mutlaka arka koltukta oturmalıdırlar
• Oturma yüksekliği 74 cm,
• Boyu yaklaşık 145 cm
• Vücut ağırlığı 36 kg oluncaya kadar çocuk oto koltukları kullanmalıdırlar.
• Uygulama taksi, dolmuş, servis gibi şehir içi ve şehirlerarası yolcu taşımacılığında kullanılan tüm araçları kapsamaktadır.